آنچه در مورد بیلی روبین باید بدانید
بیلی روبین شامل زنجیره‌ای باز از چهار پیرول حلقه‌مانند (تتراپیرول) است. در هِم،این چهار حلقه به یک حلقهٔ بزرگ متصل میشود که حلقهٔ پورفیرین نامیده میشود.
بیلی روبین بسیار شبیه به رنگدانه یا پیگمنتی به‌نام فیکوبیلین (phycobilin) است که توسط برخی از جلبک‌ها برای جذب انرژی نور استفاده میشود و حاوی یک زنجیره باز از چهار حلقه پیرولیک میباشد. از این پدیده ایزومری شدن در برابر نور امروزه استفاده‌های بسیاری میشود. از کاربردهای این پدیده میتوان به فتوتراپی(درمان توسط نور) در زردی نوزادان اشاره نمود.
بیلیروبین دارای ایزومرهایی ازجمله Z و Y و نیز Z-Z میباشد.
انواع بیلیروبین
بیلیروبین توسط فعالیت بیلی‌وردین ردوکتاز بر روی بیلی‌وردین که رنگدانه یا پیگمنتی سبزرنگ حاصل از کاتابولیزم هم است٬ حاصل میگردد.
بیلیروبین غیر مستقیم
اریتروسیتها (سلولهای قرمز خون) که در مغز استخوان تولید می‌شوند پس از طی عمر و یا آسیب دیدگی٬ در طحال دفع و تخلیه شده و هموگلوبین این سلول‌ها به هم و گلوبین (که به اسید آمینه برگشت میشود)شکسته می‌شوند.
حلقه هم در سلولهای رتیکولواندوتلیال درطحال به بیلی روبین غیرمستقیم تبدیل میشود. این بیلی روبین آزاد است و به هیچ ماده دیگری جفت و پیوند نشده و بهمین دلیل غیرکنژوگه نامیده میشود و با توجه به پیوند هیدروژنی درون ذره‌ای در آب محلول نیست و درون ادرار دیده نمی‌شود. پس از آن به آلبومین متصل شده و به کبد فرستاده میشود.
بیلیروبین مستقیم
بیلیروبین مستقیم حمل شده توسط آلبومین بدرون کبد٬ توسط آنزیم گلوکورونیل ترانسفراز با اسید گلوکورونیک جفت (کنژوگه) شده که در این مرحله قابل حل در آب بوده و درون ادرار نیز میتواند وارد شود. مقدار زیادی از این بیلی روبین کنژوگه به صفرا رفته و به این ترتیب به روده کوچک راه مییابد ولی در ادامه روند هضم٬ حدود ٪۹۵ آن توسط خود روده کوچک٬ باز جذب میشود و طی چرخه انتروهپاتیک به کبد بازمی‌گردد.
هیپر بیلیروبینمی
هیپر بیلی روبینمی غیر مستقیم: در این حالت بیلی روبین غیرکنژوگه افزایش مییابد. افزایش بیلی روبین غیرکنژوگه در موارد زیر اتفاق می‌افتد:
هیپر بیلی روبینمی کنژوگه: در این حالت که معمولاً به‌دنبال بیماری های کبدی و صفراوی اتفاق می افتد میزان بیلیروبین کنژوگه افزایش میابد. از جمله مواردی که باعث افزایش این فرم بیلی روبین می شود عبارتند از:
-
بیماری های کبدی شامل سیروز کبدی، تومور و یا آبسه کبد، انسداد داخل کبدی و هپاتیت
-
سندرم های مادرزادی روتور و دوبین جانسون
مقادیر طبیعی
برای بیلیروبین مقادیر طبیعی گوناگونی گزارش شده است که در ادامه به یکی از آنها اشاره می شود.[۲]
بیلی روبین متر
|
|
μmol/L |
mg/dL |
بیلیروبین کل |
5.1–17.0 |
0.2-1.9 0.3–1.0 0.1-1.2 |
بیلیروبین مستقیم |
1.0–5.1 |
0-0.3 0.1–0.30.1-0.4 |
